Ένα από το 1136 προσωνύμια της Θεοτόκου είναι το «Ασταθκιώτισσα» και δόθηκε σε εκκλησία που βρίσκεται στο απόλυτο κέντρο της γεωγραφικής περιοχής που καλύπτεται από τα χωριά Άγιος Θεόδωρος, Αλαμινός και Κοφίνου αλλά ανήκει στον Άγιο Θεόδωρο.
Η εκκλησία της Παναγίας της Ασταθκιώτισσας, βρίσκεται κτισμένη στην κορυφή λόφου ο οποίος δεσπόζει των γεωργικών κάμπων των τριών πιο πάνω χωριών και έχει οικοδομηθεί εξολοκλήρου με ασβεστολιθική πέτρα παρμένη από τους λόφους της γύρω περιοχής στα τέλη της Ενετοκρατίας στο νησί. Το δάπεδο καλύπτεται από τετραγωνισμένες πλάκες Κυπριακού μαρμάρου.
Πρόκειται για μονόκλιτη και καμαροσκέπαστη Βασιλική, την οποία χωρίζουν σε τρία κάθετα μέρη, δύο οξυκόρυφα τόξα τα οποία σχηματίζονται στην κορυφή «κρυμμένων» στους τοίχους πεσσών. Το δυτικό τμήμα του δαπέδου είναι υπερυψωμένο κατά ένα σκαλοπάτι , ενώ το Ιερό χωρίζεται με ξύλινο τέμπλο το οποίο φέρει 3 φορητές εικόνες.
Ο Ναός ήταν τοιχογραφημένος σε όλα τα μέρη του από την αψίδα του ιερού μέχρι και τις 3 ορατές πλευρές των οξυκόρυφων τόξων με σπάνιας τεχνοτροπίας αγιογραφίες. Δυστυχώς όμως, για άλλη μια φορά, ο λαός εκείνος που το μόνο που ξέρει είναι να βεβηλώνει και να καταστρέφει, κατάστρεψε τις τοιχογραφίες και μετέτρεψε τον Ναό σε στάνη.
Ο καπνός της φωτιάς που οι Οθωμανοί Τούρκοι της περιοχής Αγίου Θεοδώρου αλλά και της Κοφίνου άναψαν εντός του Ναού, εξακολουθεί και σήμερα να βεβηλώνει τα πρόσωπα των Αγίων. Οι βέβηλοι άνθρωποι, χάραξαν τα πρόσωπα και τα σώματα των Αγίων έχοντας το θράσος να αναγράψουν σε αυτά τα ονόματα τους.
Μπορεί να έχουν καταστρέψει μεγάλο μέρος από τις τοιχογραφίες , αφαιρώντας μεγάλο μέρος τους αλλά αυτές που έχουν μείνει, έστω και αν είναι χαραγμένες με αλλόθρησκα σύμβολα και ονόματα, εντούτοις εξακολουθούν καθηλώνουν με την σπάνια Βυζαντινή τεχνοτροπία τους.
Η εκκλησία της Παναγίας της Ασταθκιώτισσας διαθέτει δύο εισόδους. Μία είναι στον νότιο τοίχο και η οποία σχηματίζεται από πελεκημένες μαλακές πέτρες. Στο ανώφλι σχηματίζεται οξυκόρυφο τόξο και το άνοιγμα καλύπτεται με ξύλινη πόρτα. Στο κατώφλι υπάρχει ορθογώνιο Κυπριακό μάρμαρο. Η άλλη βρίσκεται στο κέντρο του δυτικού τοίχου, είναι ευθυτενής και στο ανώφλι φέρει ξύλινο δοκάρι. Το άνοιγμα καλύπτεται από ξύλινη πόρτα.
Παράθυρα φωτισμού υπάρχουν δύο. Το ένα πάνω από τον ημικυκλικού τοίχο που στηρίζει το τεταρτοσφαίριο της αψίδας του Ιερού και ένα στο κέντρο του ιδίου τοίχου. Το τεταρτοσφαίριο και η καμάρα της οροφής καλύπτονται με ασβεστοκονίαμα, όπως καλυπτόταν όλη η εξωτερική τοιχοποιία, πριν ο χρόνος και ο καιρός την απογυμνώσουν, παραδίδοντας την στην βροχή και την υγρασία. Η καμπάνα κρέμεται από πρόσφατα κατασκευασμένο σιδερένιο "πύργο" και βρίσκεται βόρεια από τον Ναό.
Η εκκλησία αυτή αποτελούσε την κύρια εκκλησία των κατοίκων οικισμού που υπήρχε στην περιοχή από τον καιρό των Ενετών. Κάποια κατάλοιπα του βρίσκονται σκορπισμένα στους γύρω αγρούς. Η εκκλησία ήταν κτισμένη στο ψηλότερο σημείο του λόφου και ο οικισμός των Ασταθκιών, απλωνόταν τόσο βόρεια όσο και νότια από αυτήν.
Υπάρχουν δομές που δείχνουν ότι ήταν μία πολύ καλά οργανωμένη κοινότητα γεωργών. Δυστυχώς και αυτόν τον οικισμό τον αφάνισε μολυσματική μεταδοτική νόσος στα τέλη του 18ου αιώνα. Τα σπίτια εξαφανίστηκαν αφού οι Τούρκοι που κατοίκησαν αργότερα στα χωριά Άγιος Θεόδωρος και Κοφίνου, τα γκρέμισαν και με τις πέτρες έκτισαν μάντρες για τα ζώα τους.
Έτσι η εκκλησία της Παναγίας της Ασταθκιώτισσας έμεινε το μόνο «ζωντανό» οικοδόμημα για να μας θυμίζει αυτήν την τόσο καλά οργανωμένη μικρή κοινότητα γεωργών.
