Όταν βρεθείς στο νησί που γέννησε την Αφροδίτη, την Κύπρο, θα διαπιστώσεις πως το μέγεθος της είναι απείρως μικρό συγκρινόμενο με τις ομορφιές της. Τα 12 χιλιάδες χρόνια που πέρασαν από την πρώτη εκείνη στιγμή που το πόδι του ανθρώπου πάτησε σε αυτό το παραδείσιο νησί, που η Θεά Αφροδίτη φρόντισε να στολίσει με πανέμορφα δάση, κοιλάδες, ποτάμια αλλά και με πανέμορφους και φιλόξενους κατοίκους, δεν στάθηκαν ικανά να αλλοιώσουν, έστω και στο ελάχιστο την αρχική παρθένα ομορφιά του.
Ούτε και οι εναλλασσόμενοι κατακτητές του, οι σφετεριστές του αμύθητου πλούτου που έκρυβαν στα σπλάχνα τους τα βουνά του Τροόδους, δεν μπόρεσαν να αγγίξουν και να μειώσουν τα κάλλη και τις ομορφιές του. 3 φορές οι σφετεριστές υλοτόμησαν όλα τα δάση του νησιού στην προσπάθεια τους να καρπωθούν τον χαλκό του, το χρυσό και το ασήμι του και 3 φορές η Κυπριακή φύση αναπλήρωσε στο πολλαπλάσιο αυτά που οι κατακτητές κατέστρεψαν, δημιουργώντας για τους κατοίκους της, πανέμορφους βιότοπους και για τους ανθρώπους της, μοναδικούς προορισμούς.
Αυτούς τους πανέμορφους προορισμούς, μπορούμε και πρέπει να τους χαιρόμαστε όλοι, μηδενός εξαιρουμένου. Οι πιο πολλοί δυστυχώς είναι άγνωστοι στους περισσότερους ανθρώπους παρόλο που η πρόσβαση προς αυτούς είναι τόσο εύκολη όσο και το να κατέβεις από το όχημα σου.
Θα προσπαθήσουμε να σας παρουσιάσουμε διαδρομές με προορισμούς οι οποίοι είναι προσβάσιμοι για όλους τους ανθρώπους, για όλες τις ηλικίες και όλες τις ικανότητες και θα συμπεριλαμβάνουν αξιόλογα θρησκευτικά, ιστορικά, εθνικά αλλά και φυσικά μνημεία και μορφώματα. Προορισμούς όπου η φυσική ομορφιά τους, έχει παραμένει αναλλοίωτη στο πέρασμα των χρόνων και όπου η παρουσία του ντόπιου ανθρώπου έχει προσθέσει στο περιβάλλον τους χωρίς να το αλλοιώσει.
Μία καταπληκτικά όμορφη διαδρομή, είναι το ανάποδο «Δ» που σχηματίζουν τα δύο σκέλη του ποταμού Ελιάς και τα οποία πηγάζουν από τις βορειοανατολικές πλαγιές της Μαδαρής και τα παρθένα Μαύρα Δάση.
Αφετηρία είναι το χωριό Βυζακιά με τις δύο εκκλησίες του που είναι αφιερωμένες, η μία στην Αγία Αικατερίνη και η άλλη στους Αγίους Ανδρόνικο και Αθανασία. Νοτιοανατολικά από το χωριό θα βρούμε το εξωποτάμιο φράγμα Βυζακιάς.
Αμέσως μετά το φράγμα βλέπουμε το σημείο όπου τα 2 σκέλη του ποταμού χωρίζονται και το οποίο θα μας χαρίσει πραγματικά πολύ όμορφες εικόνες. Συνεχίζουμε πορεία προς νότια και σε μικρή απόσταση θα βρεθούμε στο χωριό Άγιος Γεώργιος Καυκάλου. Το χωριό με την πανάρχαια ιστορία η οποία χάνεται στις απαρχές της ανθρώπινης παρουσίας στο νησί καθώς και την εκκλησία που είναι αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο του Καυκάλου, την οποία η Λαϊκή τοπική παράδοση την συνδέει με κάποια παράξενη και περίεργη διαμάχη με το χωριό Ορούντα.
Μετά από αυτό, συνεχίζουμε να ανηφορίζουμε στις πλαγιές της Μαδαρής και σε λίγα λεπτά θα βρεθούμε στον εκδρομικό χώρο Καπουρά, ο οποίος προσφέρεται και για άτομα με κινητικά προβλήματα.
Η διαδρομή από τον εκδρομικό χώρο μέχρι και το επόμενο χωριό που είναι τα Καννάβια, ακολουθεί ανάντη την πορεία του ποταμού, ο οποίος στα εκατομμύρια χρόνια της ύπαρξης του έχει δημιουργήσει μία στενή και βαθιά κοιλάδα με πολύ επικλινείς και πευκόφυτες πλαγιές και η οποία μας εκπλήσσει σε κάθε στροφή του δρόμου.
Στα Καννάβια αλλά και στο αμέσως επόμενο χωριό που είναι η Αγία Ειρήνη Κανναβιών (τα 2 χωριά είναι σχεδόν ενωμένα) βλέπουμε 8 μοναδικούς προορισμούς. Εκκλησίες, ξωκλήσια, μνημεία Ηρώων, κοινοτικά πάρκα και φυσικά παραδοσιακή αρχιτεκτονική των ορεινών περιοχών.
Συνεχίζουμε να ανηφορίζουμε νότια και εισερχόμαστε πλέον στα μοναδικά και πανέμορφα Μαύρα Δάση, όπου από την ψηλότερη κορυφή της Μαδαρής, το πυροφυλάκιο θα μας «ακολουθεί» μέχρι την τοποθεσία «Μούττη της Χώρας». Η τοποθεσία αυτή είναι ένα κομβικό σημείο για χιλιάδες περιπατητές, αφού εκεί συναντώνται σπουδαία μονοπάτια μελέτης της φύσης αλλά και για χιλιάδες περιηγητές οι οποίοι θέλουν να διασχίσουν τα Μαύρα Δάση με το όχημα τους.
Δεξιά μας οδηγεί στο χωριό Σπήλια. Ευθεία στην τοποθεσία «Δόξα συ ο Θεός» και αριστερά στην τοποθεσία «Σελλάδι του Καραμανλή». Ακολουθούμε αριστερά προς το Σελλάδι του Καραμανλή, όπου εκεί υπάρχει μνημείο για τον Ήρωα της Κύπρου και της ΕΟΚΑ Χαράλαμπο Πεττεμερίδη.
Το μέρος αυτό της διαδρομής, εύκολα μπορεί να χαρακτηριστεί σαν διαδρομή μέσα από εκείνον τον μυθικό παράδεισο. Ο δρόμος μας περνά λίγες εκατοντάδες μέτρα πιο χαμηλά από την «ράχη» της Μαδαρής στις πλαγιές της οποίας «φυτρώνουν» τεράστιοι όρθιοι, γυμνοί βράχοι, απότοκο της βίας που εξασκήθηκε στον βυθό της Τηθύος την ώρα της γέννησης του νησιού.
Από το Σελλάδι του Καραμανλή κατηφορίζουμε πλέον στις πλαγιές της Μαδαρής, ακολουθούμε βορειοανατολική πορεία και σε λίγα λεπτά βρισκόμαστε στο χωριό Σαράντι, με τα πανέμορφα δάση Φουντουκιάς, τις δύο παμπάλαιες και ιστορικές βρύσες και την εκκλησία των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Η εκκλησία, παρόλο που βρίσκεται δίπλα στον δρόμο δεν παρέχει πρόσβαση σε άτομα με κινητικά προβλήματα. Στην συνέχεια θα συναντήσουμε την αρχαία εκκλησία που είναι αφιερωμένη στην Παναγία του Άρακα και αμέσως μετά το χωριό Λαγουδερά.
Μετά τα Λαγουδερά, ο δρόμος ακολουθεί την πορεία του δεύτερου σκέλους του ποταμού και εκείνο που μας εντυπωσιάζει εκτός από την ομορφιά του παραποτάμιου δάσους είναι η στενότητα της κοιλάδας. Σύντομα φθάνουμε στην τοποθεσία όπου υπάρχει η βρύση της Σιηφτής και η οποία έχει μία πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία να μας «πει». Λίγες εκατοντάδες μέτρα από εκεί και δίπλα από τον δρόμο βρίσκουμε το Μεσαιωνικό γεφύρι Ξυλιάτου. Δυστυχώς η θέαση του γεφυριού είναι πολύ δύσκολη έως αδύνατη για κάποιους περιηγητές.
Ο επόμενος προορισμός – σταθμός είναι το φράγμα Ξυλιάτου, το οποίο σε κατάσταση υπερχείλισης δημιουργεί πανέμορφους καταρράκτες. Αυτοί σχηματίζονται στο νοτιότερο άκρο του εκδρομικού χώρου Ξυλιάτου, ο οποίος διαθέτει προσβάσεις και παγκάκια σε άτομα με κινητικά προβλήματα.
Ο ποταμός συνεχίζει την βόρεια πορεία του και αφού περάσει δυτικά από το χωριό Ξυλιάτο, ενώνεται με τον ποταμό Ελιά λίγο έξω από το χωριό Βυζακιά από το οποίο ξεκινήσαμε την διαδρομή μας.