Από την αρχαιότητα, στο νησί της Κύπρου ο άνθρωπος, στην προσπάθεια του να εισχωρήσει πιο βαθιά στην ενδοχώρα, είτε για να βρει κατάλληλο χώρο για να κατοικήσει είτε για να προφυλαχτεί από πειρατές που συχνά διέσχιζαν τις θάλασσες του, χρησιμοποίησε μονοπάτια που τα είχαν χαράξει ζώα που ζούσαν τότες στο νησί.
Στην πορεία του χρόνου, αυτά τα μονοπάτια μετατράπηκαν σε καρόδρομους και πιο μετά σε δρόμους στρωμένους με ασφαλτοτάπητα. Πολύ λίγα μονοπάτια έχουν παραμείνει περίπου όπως ήταν πριν 200 ή 300 χρόνια. Σε κάποιες περιοχές όμως, υπάρχουν τμήματα αυτών των πρωταρχικών μονοπατιών, που μας βοηθούν να καταλάβουμε την πορεία που ακολουθούσαν οι αρχαίοι Κύπριοι, αλλά και τον κόπο που χρειαζόταν για να περπατήσουν σε αυτά.
Ένα από αυτά τα τμήματα μονοπατιών, υπάρχει στο αρχαίο Μυκηναϊκό Βασίλειο της Καλαμιθάσας που βρίσκεται λίγο πιο χαμηλά από την ψηλότερη κορυφή του φερώνυμου βουνού και στο χωριό που σήμερα λέγεται «Φτερικούδι». Στην ολότητα του το αρχαίο μονοπάτι ακολουθούσε τον ποταμό της Καλαμιθάσας ή όπως τον ονομάζουν σήμερα «ποταμός του Φτερικουδιού». Είχε την αφετηρία του στον οικισμό , διένυε απόσταση 11250 μέτρων βόρεια και κατέληγε στο σημείο όπου υπάρχει σήμερα το γνωστό «γεφύρι της Παναγιάς». Από εκεί συνέχιζε νότια πορεία και κατέληγε έξω από το πευκοδάσος και στην περιοχή της Ορούντας.
Στην σύγχρονη εποχή, εκείνο το μονοπάτι έχει διαπλατυνθεί και έχει στρωθεί με ασφαλτοτάπητα πλάτους 12 ποδών. Η στενότητα του, αφήνει στον περιπατητή την ευκαιρία να νιώσει τα αισθήματα που καταλάμβαναν τον αρχαίο Κύπριο όταν καθημερινώς διένυε μεγάλες αποστάσεις μέσω του μονοπατιού για να μεταβεί από και προς τον τόπο εργασίας του, που δεν ήταν άλλος από τα τεράστια δάση φουντουκιάς, που ακόμη και σήμερα καλύπτουν σε μεγάλη έκταση την κοιλάδα του ποταμού.
Θέλοντας να βαδίσουμε εκεί που ξέραμε σίγουρα ότι κάποτε περπάτησαν κάποιοι άλλοι Κύπριοι, διανύσαμε την απόσταση των 11250 μέτρων. Η διαδρομή ξεκίνησε από το γεφύρι της Παναγιάς και ακολουθήσαμε τον ποταμό από την αριστερή όχθη και ανάντη.
Λένε ότι η «αρχή είναι το ήμισυ του παντός» και ο στενός δρόμος ή αν θέλετε το μονοπάτι μας το είχε αποδείξει, από τα πρώτα 100 μέτρα. Η ελαφρά ανηφορική πορεία του μας έπαιρνε όλο και πιο ψηλά, ενώ η ρεματιά και η κοίτη του ποταμού όλο και χάνονταν στα βάθος της κατακόρυφης όχθης του.
Όταν ο μετρητής έδειξε 1200 μέτρα, βρεθήκαμε στο σημείο ένωσης των ποταμών της Καλαμιθάσας και της Άλωνας. Στην συνέχεια ο δρόμο κατηφορίζει και μας κατεβάζει λίγο πιο πάνω από την κοίτη του ποταμού, την οποία μας βοηθά ένα παλιό και πέτρινο γεφυράκι να την διασταυρώσουμε. Σε μικρή απόσταση από το γεφυράκι, βρίσκεται η υπό ανέγερση εκκλησία των κυνηγών. Πρόκειται για μικρό ξωκλήσι το οποίο φέρει δίρριχτη και οξυκόρυφη κεραμοσκεπή στέγη.
Η πορεία συνεχίζει ανηφορικά και έντονα μαιανδρικά. Το μυαλό δεν προλαμβάνει να αφομοιώσει τις εικόνες που τα μάτια βλέπουν. Εικόνες μοναδικές και πανέμορφες. Το τοπίο εναλλάσσεται τόσο γρήγορα και δραματικά που πραγματικά δεν πιστεύεις αυτό που ο ίδιος βλέπεις. Οι πανύψηλες βουνοκορφές με τις σχεδόν κάθετες πλαγιές, μετατρέπονται σε αναβαθμίδες με χιλιάδες ξεραμένα δέντρα αμυγδαλιάς, να δακτυλοδείχνουν τον βασικό αίτιον για την ερήμωση τους, την αστυφιλία.
Φθάνοντας στους πρόποδες του βουνού Καλαμιθάσα, αυτό φροντίζει να μας απαντήσει στο ερώτημα, γιατί ο αρχαίος οικισμός ήταν μεγαλιθικός. Τεράστιοι μονόλιθοι, άλλοι ορθογώνιοι, άλλοι στρογγυλοί και άλλοι τετράγωνοι, στοιβαγμένοι σχημάτιζαν βουνό, λες και κάποιο αόρατο χέρι να τους έχει τοποθετήσει εκεί με κάθε προσοχή. Η φύση προίκισε τον τόπο με τόσο πολύ δομικό υλικό που οι αρχαίοι κάτοικοι της Καλαμιθάσας δεν χρειάστηκε να κάνουν και πολλά για να κτίσουν τα σπίτια και το μεγαλιθικό ανάκτορο τους.
Στην συνέχεια και αφού πρώτα κάναμε στάση στην ράχη ενός ακόμα πέτρινου γεφυριού με σκοπό να «μελετήσουμε» το πόσο γλυκά η και αν έχουν ωριμάσει καλά τα φουντούκια, μιας και βρισκόμασταν μέσα στο φουντοκοδάσος του Φτερικουδιού, η πορεία μας συνεχίστηκε έντονα ανηφορικά και σε 900 μέτρα βρεθήκαμε στην πλατεία του χωριού όπου στην σκιά τεράστιου δρυ μας περίμεναν.
Η διαδρομή μπορεί να γίνει και με μικρό όχημα. Χρειάζεται όμως μεγάλη προσοχή γιατί σε πάρα πολλά σημεία σημειώνεται πτώση βράχων και ίσως να χρειαστεί να τους μετακινήσετε η αν συναντήσετε άλλο όχημα που να έχει αντίθετη με εσάς πορεία θα πρέπει να οδηγήσετε με την όπισθεν για μεγάλη απόσταση.
