Βορειοδυτικά του χωριού Ξυλιάτος που βρίσκεται στην επαρχία Λευκωσίας και σε απόσταση μικρότερη των 1000 μέτρων από το κέντρο του χωριού, υπάρχει ένας τεράστιος κυκλικός κρατήρας, απομεινάρι του μεταλλείου που λειτούργησε εκεί από το 1954 έως και το 1990 με μία μικρή χρονική διακοπή μερικών ετών.
Από τον κρατήρα, εξορύχτηκαν 2.125.000 τόνοι μεταλλεύματος σιδηροπυρίτη. Με βάση την πιο πάνω ποσότητα μεταλλεύματος αναλογιστείτε το μέγεθος αλλά και το βάθος του κρατήρα.
Η περιοχή βόρεια του κρατήρα μοιάζει πιο πολύ με σεληνιακό τοπίο παρά με γήινο. Τεράστια βουνά δημιουργήθηκαν από τα εκατομμύρια τόνους άχρηστων υλικών από το μεταλλείο.
Η μόνη αναδάσωση και αποκατάσταση του τοπίου έγινε στις πολύ επικλινείς και πάρα πολύ επικίνδυνες πλαγιές του κρατήρα ο οποίος μετά από ενέργειες του κοινοτικού συμβουλίου Ξυλιάτου, γέμισε με βρόχινο νερό και μετατράπηκε σε μια παράξενη και ιδιόρρυθμη λίμνη.
Όταν βρέχει, λόγω της κλίσης του εδάφους, τα όμβρια ύδατα μέσα από αυλάκι που χάραξαν οι άνθρωποι του συμβουλίου, καταλήγουν μέσα στον κρατήρα. Ανάλογα με την εποχή η λίμνη αλλάζει όψη και χρώματα.
Τον Χειμώνα μεταμορφώνεται σε καταπράσινη με πολύ έντονο και σκούρο πράσινο κοντά στις όχθες. Την Άνοιξη και λόγω της καθαρότητας της ατμόσφαιρας «παίρνει» το χρώμα του ουρανού. «Ντύνεται» στο βαθύ γαλάζιο. Όσο προχωρεί το Καλοκαίρι στην ατμόσφαιρα παρατηρούνται σκόνη και υγρασία με αποτέλεσμα το βαθύ γαλάζιο να ξεθωριάζει και όσο πλησιάζει το Φθινόπωρο τα νερά της αρχίζουν να πρασινίζουν και πάλι μέχρι να ολοκληρωθεί ο κύκλος των χρωμάτων.
Δεν παρατηρήσαμε καμιά δραστηριότητα στην επιφάνεια ή και μέσα στα νερά της λίμνης, ούτε από πουλιά ούτε και από ψάρια.
Η λίμνη λόγω του κινδύνου που ενέχει η παρουσία ανθρώπων κοντά στις όχθες της, έχει περιφραχτεί. Έτσι αν επισκεφτείτε την περιοχή παραμείνετε μακριά από τις όχθες και ποτέ μην παραβιάσετε την περίφραξη για να πλησιάσετε σε αυτήν. Σε κάποια σημεία στην βόρεια όχθη υπάρχουν έντονα σημάδια αποσάθρωσης της κάτι το οποίο την καθιστά ιδιαίτερα επικίνδυνη.
Βόρεια από την λίμνη του κρατήρα, όταν υπάρχουν έντονες βροχοπτώσεις δημιουργείται για κάποιο χρονικό διάστημα ακόμα μία λίμνη η οποία χωρίζεται σε δύο σκέλη. Μπορείτε να την δείτε από την κορυφή του λόφου που δεσπόζει του μεγάλου κρατήρα.
Γενικά, τόσο η λίμνη όσο και το μεταλλείο Μεμί αποτελούν πολύ επικίνδυνους προορισμούς και χρειάζονται μεγάλη προσοχή, γι αυτό περιοριστείτε στον πολύ καλό και φαρδύ χωματόδρομο που σας περνά ανάμεσα τους και μην εισέρχεστε στις παρόδους που περνούν μέσα από τα βουνά που δημιουργήθηκαν από τα μπάζα εξάλλου δεν υπάρχει τίποτα να δείτε εκεί παρά μόνο μπάζα μεταλλείου.
