Ήταν ο 11ος αιώνας και οι βόρειες ακτές του νησιού της Κύπρου, δέχονταν αλλεπάλληλες επιδρομές από Σαρακηνούς πειρατές. Οι Βυζαντινοί που κατείχαν το νησί, στην προσπάθεια τους να ελέγξουν και να εξοντώσουν τους πειρατές έκτισαν μία σειρά από Κάστρα όπως το κάστρο της Κερύνειας, το Βουφαβέντο, του Αγίου Ιλαρίωνα και το κάστρο της Καντάρας.
Πέραν από αυτό, σε στρατηγικής σημασίας σημεία έκτισαν παρατηρητήρια, τα οποία είχαν μεταξύ τους οπτική επαφή και σε περίπτωση κινδύνου άναβαν φωτιά και η είδηση μεταφερόταν στα στρατιωτικά επιτελεία που έδρευαν στα οχυρωματικά κάστρα.
Ένα από αυτά τα στρατιωτικά παρατηρητήρια, υπάρχει ανάμεσα στα ακρωτήρια «Κορμακίτης» και Ακάμας και είναι κτισμένο στην κορυφή του παραθαλάσσιου λόφου «τρουλλι» στον κάτω Πύργο Τηλλυρίας. Από το παρατηρητήριο αυτό, οι Βυζαντινοί και αργότεροι οι Φράγκοι έλεγχαν την πορεία των πλοίων που διέπλεαν τόσο τις βόρειες ακτές του νησιού όσο και τις δυτικές.
Η θέση που επέλεξαν να το κτίσουν, εθεωρείτο η πιο κρίσιμη αφού από εκεί μπορούσες να ελέγξεις την πορεία των πλοίων, από και προς τις ακτές της Μ. Ασίας αλλά και δυτικά μέχρι το δυτικότερο άκρο της χερσονήσου του Ακάμα, όπου εκεί υπήρχε άλλο ένα παρόμοιο παρατηρητήριο.
Δυστυχώς όμως όλα τα κάστρα και τους πύργους που έκτισαν οι Βυζαντινοί και στην συνέχεια επέκτειναν, ξανάκτισαν ή έκτισαν εκ θεμελίων οι Φράγκοι, τόσο στην οροσειρά του Πενταδακτύλου όσο και σε διάφορα άλλα μέρη του νησιού, τα κατάστρεψαν οι Ενετοί.
Παρόλο που οι Ενετοί είχαν παραμείνει στο νησί μόλις μερικές δεκαετίες και στα πρώτα 40-50 χρόνια της παρουσίας τους διαχειρίζονταν τα του νησιού μαζί με τους Φράγκους, αποδίδονται σε αυτούς πολύ περισσότερα από ότι στην πραγματικότητα τους ανήκουν. Η αλήθεια είναι ότι έχουν καταστρέψει πολύ περισσότερα από όσα είχαν κτίσει. Όπως όλα τα φρούρια στον Πενταδάκτυλο και όλους τους Πύργους – παρατηρητήρια. Ανάμεσα τους και αυτό στον Κάτω Πύργο Τηλλυρίας, του οποίου σήμερα σώζονται τα αναστηλωμένα και φωταγωγημένα από το τμήμα αρχαιοτήτων, ερείπια του.
Watch the video of our visit:
