Ανηφορίζοντας προς τις ψηλότερες βουνοκορφές της οροσειράς του Τροόδους, ακολουθώντας ανάντη τον ποταμό Κούρη, συναντάμε στα μέσα της διαδρομής και στην ανατολική πλαγιά της κοιλάδας του ποταμού, το χωριό «Δωρός».
Το χωριό βρίσκεται κτισμένο ανάμεσα σε χιλιάδες αμυγδαλιές, ελιές και σε τεράστιες εκτάσεις καλυμμένες με αμπέλια. Από αυτούς τους αμπελώνες εξάγεται το πιο γλυκό, το πιο αρωματικό κρασί που υπάρχει στον πλανήτη. Εξάγεται το κρασί που θεωρείται σαν το κρασί των Θεών και δεν είναι άλλο από την Κουμανταρία.
Περπατώντας στα στενά και με πέτρες στρωμένα δρομάκια του χωριού καταλαβαίνεις από την αρχιτεκτονική των σπιτιών, την αρχοντιά αλλά και την αγάπη των ενοίκων τους για το χωριό τους.
Η οδοποιία από μόνη της αποτελεί έργο τέχνης. Δρομάκια στρωμένα με πέτρα και στο κέντρο μια ορατή πέτρινη γραμμή χωρίζει τον δρόμο σε δύο στενές λωρίδες. Παρόμοια τεχνική υπάρχει και στο διπλανό χωριό, την Λάνεια ή Λάνια.
Σε όλο τον παλιό πυρήνα του χωριού, βλέπουμε το πως οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν την αρχιτεκτονική των σπιτιών αλλά και την διαμόρφωση του οδικού δικτύου σαν κύριο αμυντικό όπλο ενάντια στους πειρατές που κατά καιρούς λυμαίνονταν τα χωριά του νησιού.
Δρόμοι στενοί με πολλές διακλαδώσεις οι οποίες μετά από κάποια απόσταση καταλήγουν αδιέξοδοι. Τα σπίτια, διώροφα, εξολοκλήρου κτισμένα με πέτρα με μικρά παράθυρα στο ισόγειο και με μεγάλα στον όροφο, μετατρέπονταν σε ώρα ανάγκης σε πραγματικά απόρθητα φρούρια.
Στο χωριό Δωρός, σήμερα, βλέπουμε μια τεράστια οικοδομική ανάπτυξη. Αν εξαιρέσουμε τα καινούργια σπίτια που οικοδομήθηκαν και επικεντρωθούμε μόνο στον παλιό πυρήνα του χωριού, τότε εκεί θα δούμε πως σχεδόν όλα τα σπίτια είτε έχουν αναπαλαιωθεί πρόσφατα είτε βρίσκονται στο στάδιο της αναπαλαίωσης. Αυτό που συμβαίνει είναι εκπληκτικό. Σε κάθε γειτονιά θα δεις 2 ή 3 σπίτια που έχουν μετατραπεί σε εργοτάξια. Δεκάδες εργάτες πηγαινοέρχονται κουβαλώντας στα χέρια τα οικοδομικά υλικά, μιας και οι δρόμοι μόλις και με την βία χωράνε δύο ανθρώπους να περπατήσουν δίπλα – δίπλα.
Σε γραφική γειτονιά, στο κέντρο του παλιού πυρήνα υπάρχει βρύση με πόσιμο νερό και δίπλα δύο πιθάρια κρασιού των 800 οκάδων, ενθύμια μιας πολύ μακράς και πολύ όμορφης ιστορίας.
Η μη χρήση των δρόμων από οχήματα, επέτρεψε στους κατοίκους να τοποθετήσουν στις άκρες γλάστρες με άνθη και φυτά, μετατρέποντας έτσι ολόκληρο το χωριό σε ανθισμένο κήπο.
Στο χωριό υπάρχουν δύο εκκλησίες. Η μία είναι αφιερωμένη στην Παναγία την Γαλακτοτροφούσα και είναι κτίσμα από τις αρχές του 20ου αιώνα και η άλλη είναι αφιερωμένη στον Άγιο Επιφάνειο και είναι κτίσμα του 14ου αιώνα.
Στον επισκέπτη, εκτός της φυσικής ομορφιάς που εκπέμπει ο περιβάλλων χώρος του χωριού, μεγάλη ευχάριστη εντύπωση θα προκαλέσει η ομορφιά και η αρχοντιά των κατοίκων του, που με την καλοσύνη και την καταδεκτικότητα τους, θα τον κάνουν να αισθάνεται ότι βρίσκεται σε πραγματικό φίλιο χώρο.
Για να εξηγήσουμε αλλά και να καταλάβουμε από που προέρχεται αυτή η φιλοξενία των κατοίκων του Δωρού, θα πρέπει να πάμε πίσω στον χρόνο 3200 χρόνια. Να πάμε στην εποχή της μεγάλης μετανάστευσης των Δωριέων.
Οι Δωριείς, μετά την ίδρυση της φυλής τους από τον Δώρο και οι οποίοι κατοικούσαν στις πλαγιές της Πίνδου, εκμεταλλευόμενοι το γεγονός της ανακάλυψης του σιδήρου, όπου με αυτό κατασκεύασαν σπαθιά και δόρατα που υπερίσχυαν κατά πολύ όλων των άλλων, θέλησαν να κατέβουν από τα βουνά και να αποικίσουν τις πεδιάδες και τα νησιά της Ελλάδας.
Με τα νέα όπλα από σίδηρο αυτό ήταν πολύ εύκολο με αποτέλεσμα να υποτάξουν σύντομα και τα 3 άλλα φύλα των Ελλήνων. Δεν έμειναν όμως ως εκεί. Τα καράβια τους, τους έφεραν στα παράλια της Κύπρου. Στο νησί τότε υπήρχαν μερικές χιλιάδες άνθρωποι οι οποίοι κατοικούσαν κατά κύριο λόγο στα παράλια της Πάφου.
Οι Δωριείς, από τα παράλια προχώρησαν προς την ενδοχώρα ψάχνοντας για περιοχές κατάλληλες για τις δικές τους ασχολίες που ήταν η οινοποιία, η κτηνοτροφία και η γεωργία. Φθάνοντας σε σημείο όπου ο ποταμός Κούρης ενώνεται με δύο άλλους παραποτάμους του, αποφάσισαν να κτίσουν την νέα πατρίδα τους.
Ήταν περιοχή που προστατευόταν από πανύψηλες βουνοκορφές από βόρεια και με απεριόριστη ηλιοφάνεια καθ όλη την διάρκεια της μέρας, από τις άλλες 3 κατευθύνσεις. Ο κατάλληλος προσανατολισμός των βουνοπλαγιών τις καθιστούσε ιδανικές τοποθεσίες για την καλλιέργεια του μοναδικού στον κόσμο είδος σταφυλιού από το οποίο εξάγεται η Κουμανταρία.
Λίγο πιο πάνω από την κοίτη του ποταμού, έκτισαν το χωριό τους. Για να θυμούνται την πατρίδα τους αλλά και τον ιδρυτή της φυλής τους, το ονόμασαν «Δωρό». Τα χρόνια που ακολούθησαν, το χωριό μεγαλούργησε και με την βοήθεια του Θεού Διόνυσου, μετατράπηκε σε μεγάλο κέντρο παραγωγής Κουμανταρίας. Αυτό θα το διαπιστώσετε ακόμα και σήμερα, περπατώντας στα στενά δρομάκια του χωριού και μετρώντας τα τεράστια πήλινα πιθάρια μέσα στα οποία παλαίωναν την Κουμανταρία.
Το χωριό Δωρός, όποια εποχή του έτους και αν το επισκεφτείς θα σε εκπλήξει ευχάριστα.
Το καλοκαίρι, οι αμπελώνες σε συνδυασμό με την πλούσια βλάστηση που καλύπτει ολόκληρη την κοιλάδα του Κούρη, δημιουργούν ένα φανταστικό καλειδοσκόπιο αποτελούμενο από χιλιάδες αποχρώσεις του πράσινου.
Το χειμώνα το τοπίο αλλάζει. Βλέποντας τον Δωρό από ψηλά όπου βρίσκεται η είσοδος για το χωριό, αυτό που θα δεις είναι μια τεράστια άσπρη θάλασσα να απλώνεται στα πόδια σου, η οποία θα διακόπτεται που και που από πράσινες πινελιές. Όταν ανθίζουν οι αμυγδαλιές ο Δωρός μεταμορφώνεται σε ζωντανό πίνακα ζωγραφικής, δικαιώνοντας έτσι τους αρχαίους Δωριείς που τον επέλεξαν για να κατοικήσουν.
Παρακολουθήστε το βίντεο της επίσκεψης μας:
