Η Κύπρος οφείλει την ύπαρξη της σαν κατοικήσιμο νησί στο Τρόοδος. Το βουνό που καταλαμβάνει τα 2/3 της έκτασης της. Αν δεν υπήρχε το βουνό θα ήταν ένα τόσο αφιλόξενο μέρος που ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε να επιβίωσει.
Με τον όγκο του και το ύψος του που φθάνει τα 1960 μέτρα (κορυφή χιονίστρα 1961 μέτρα), δημιουργεί ένα κλίμα ευνοϊκό για την βροχή, για αυτό και η Κύπρος είναι ένα νησί πράσινο από άκρη σε άκρη.
Οι βροχές και τα χιόνια που καλύπτουν τακτικά τις κορφές του Τροόδους, τροφοδοτούν τα υπόγεια υδροφόρα στρώματα ολόκληρης της Κύπρου, αλλά και υπερχειλίζουν μια σειρά από υδατοφράκτες που υπάρχουν στα ποτάμια που χαράζουν τις πλαγιές του.
Το βουνό αποτελεί ένα μοναδικό σε παγκόσμια έκταση «βιβλίο» για την δημιουργία της γης και των πετρωμάτων της. Η ανάδυση του από τον αρχέγονο πυθμένα της σημερινής Μεσογείου, έφερε πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας πετρώματα που για να τα μελετήσουν σε άλλη περίπτωση οι επιστήμονες θα ήταν αναγκασμένοι να κατεβούν στον πυθμένα της θάλασσας και αυτό δεν θα αρκούσε αφού θα έπρεπε να σκάψουν για 2000 μέτρα βάθος.
Μαζί του έφερε και τεράστιες ποσότητες χαλκού (ο χαλκός ονομάστηκε έτσι από το όνομα «Κύπρος»). Ανακαλυφθήκαν επίσης τεράστιες ποσότητες χρυσού, αργυρού, σιδηροπυρίτη, αμιάντου και μια σειρά από άλλα πολύτιμα μέταλλα. Όλα αυτά ήταν και η αιτία που η Κύπρος και οι κάτοικοι της από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, δεν γνώρισαν μια ολοκληρωμένη ελευθερία.
Στην αρχαιότητα το βρίσκουμε με το όνομα όρος «Άδωνης» που στην αρχαία Κυπριακή προφέρεται «Άδος» . Έτσι το βρίσκουμε να προφέρεται «το όρος Άδος» που με τα χρόνια παραφράστηκε και έγινε Τρόοδος.
Στα δάση του Τροόδους συναντάμε να ζει και να περιφέρεται ελεύθερα και με προστασία από το κράτος, το ενδημικό ζώο, το Κυπριακό Αγρινό. Αν και πριν λίγα χρόνια κινδύνευε να εξαφανιστεί, το Κυπριακό κράτος το έθεσε υπό την προστασία του νόμου και σήμερα έχει ένα πληθυσμό περίπου 3000 ζώα. Όταν ο πληθυσμός του αυξηθεί πάνω από αυτό το όριο το κράτος παραχωρεί άδειες κυνηγίου για ελεγχόμενη μείωση του.
Παρόλο που προκαλεί τεράστιες ζημιές σε φυτείες και αμπελώνες που γειτονεύουν με τα δάση που το φιλοξενούν, οι κάτοικοι των περιοχών αυτών δεν το κυνηγούν, αντίθετα το προστατεύουν από ασυνείδητους . Η σύλληψη για κυνήγι Αγρινού ή κατοχή Αγρινού ή μέρος αυτού, χωρίς γραπτή άδεια από το κράτος, επιφέρει πρόστιμο 50000 (πενήντα χιλιάδες) ευρώ.
Το Τρόοδος και τα χωριά που υπάρχουν στις βουνοπλαγιές του, είναι οι κύριοι τροφοδότες του νησιού σε φρούτα, αν και τις περισσότερες χρονιές αυτά καταστρέφονται από χαλαζοπτώσεις που αποτελούν κύριο χαρακτηριστικό κάποιων περιοχών του βουνού. Τα φρούτα που παράγονται, λόγω της σύστασης των πετρωμάτων του, είναι τα πιο γλυκά από όσα εισάγονται όχι μόνο από την Ευρώπη αλλά από όλη την Υφήλιο, γι’ αυτό και οι Κύπριοι αλλά και οι επισκέπτες του νησιού προτιμούν τα Κυπριακά φρούτα.
Η οροσειρά Τρόοδος εκτείνεται σε 4 επαρχίες. Την Λευκωσία, την Λεμεσό, την Πάφο και την Λάρνακα. Τα χωριά που υπάρχουν στην οροσειρά διοικητικά ανήκουν στην επαρχία που εμπίπτουν γεωγραφικά. Υπάρχει ένα «χωριό» που δεν ανήκει σε καμιά επαρχία και είναι η «κορυφή Τρόοδος» που νομικά είναι χωριό αλλά διοικητικά ανήκει στο κράτος αφού είναι χαρακτηρισμένη σας «Δασική γη».
Εμείς για χάριν ταξινόμησης του άρθρου το Τρόοδος θα το κατατάξουμε στην επαρχία που γεωγραφικά ανήκει και είναι η Λεμεσός. Αυτός είναι και ο λόγος που οι εκ Λεμεσού έχουν να λένε ότι «μπορείς να κάνεις μπάνιο στην παραλία Λεμεσού και σε 40 λεπτά να κάνεις σκι στα χιόνια Τροόδους».
