Ανάμεσα στο δάσος Αδελφοί και σε πλαγιά βουνοκορφής του όρους Μαχαιρά βρίσκεται κτισμένο το χωριό Φικάρδου. Απέχει μόλις 7 χιλιόμετρα από το κέντρο του χωριού Κλήρου και το σημείο όπου βρίσκεται κτισμένη η εκκλησία της Παναγίας.
Το χωριό, εγκαταλείφθηκε από τους περισσότερους κατοίκους του για άγνωστους λόγους πριν από 2-3 αιώνες αφήνοντας πίσω τους όλα τα υπάρχοντα τους. Η παραμονή σε αυτό κάποιων, έστω μερικών ανθρώπων, αποτέλεσε αποτρεπτικό παράγοντα και έτσι δεν λεηλατήθηκε και δεν ρημάχτηκε από τους κλέφτες.
Ο χρόνος όμως ήταν σκληρός με τα σπίτια αφού πολλά από αυτά υπέστησαν τεράστιες ζημιές. Στα τέλη του 20ου αιώνα το τμήμα αρχαιοτήτων ανάλαβε να επιδιορθώσει τα σπίτια, να τα αναστηλώσει με βάση την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των ημιορεινών περιοχών του νησιού.
Σήμερα, σχεδόν ολόκληρο το χωριό είναι αναστηλωμένο και αποτελεί «ζωντανό» μουσείο παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και λαϊκής τέχνης.
Περπατώντας ανάμεσα στα στενά και με μεγάλες και ακατέργαστες πέτρες στρωμένα δρομάκια, μπορείς να δεις αλλά και να μελετήσεις τον τρόπο που ο άνθρωπος οικοδομούσε τα σπίτια και το χωριό του τον 16ον και 17ον αιώνα.
Όσα σπίτια διαθέτουν ένα όροφο είναι κτισμένα εξ ολοκλήρου με τεράστιες και ακατέργαστες πέτρες. Διαθέτουν μία και μοναδική είσοδο, μεγάλη και ευθυτενή η οποία οδηγούσε σε μεγάλη εσωτερική αυλή. Γύρω από την αυλή υπήρχαν τα υπνοδωμάτια καθώς επίσης το μαγειρείο και τα βοηθητικά όπως το κελάρι, ο αχυρώνας αλλά και ο στάβλος. Στην οροφή τοποθετούσαν τεράστια και μακριά δοκάρια και πάνω από αυτά μακριά λεπτά κλαδιά. Στην συνέχεια τοποθετούσαν άργιλο και πάνω από αυτόν τοποθετούσαν τα κεραμίδια που ήταν βυζαντινού τύπου.
Στα διώροφα σπίτια, ακολουθούσαν την ίδια τεχνική και αρχιτεκτονική μέχρι του σημείου της οροφής του ισογείου με τη διαφορά ότι στη θέση των κεραμιδιών τοποθετούσαν για πάτωμα μεγάλες μαρμάρινες πλάκες. Το ανώι το έκτιζαν με πλίνθους που ετοίμαζαν οι ίδιοι χρησιμοποιώντας κοσκινισμένο κόκκινο χώμα που αναμείγνυαν με άχυρο και νερό.
Στην εσωτερική αυλή υπήρχε κτισμένη πέτρινη σκάλα που οδηγούσε στο Ανώι το οποίο κατά αποκλειστικότητα ήταν το υπνοδωμάτιο του αφέντη του σπιτιού και της γυναίκας του. Επίσης μέσα στην αυλή υπήρχε απαραίτητα ο φούρνους, που κύριο σκοπό είχε το ψήσιμο ψωμιού για τα μέλη της οικογένειας αλλά και για τους εποχιακούς εργάτες που ήταν στην δούλεψη του αφέντη.
Τον τρόπο ζωής των ανθρώπων του χωριού, μπορείτε πολύ εύκολα να τον αντιληφθείτε αν επισκεφτείτε ένα από τα δύο σπίτια – μουσεία που υπάρχουν σε αυτό με αντίτιμο ένα πολύ μικρό χρηματικό ποσό. Η αναστύλωση και αναπαλαίωση των σπιτιών απαιτεί μεγάλα χρηματικά ποσά και γι αυτό το τμήμα αρχαιοτήτων, ανάλογα με τα έσοδα του και τα διαθέσιμα κονδύλια που υπάρχουν στα ταμεία του, προχωρά αργά μεν σταθερά δε έτσι ώστε ολόκληρο το χωριό να ξαναγίνει όπως ήταν κατά την πρώτη εκείνη μέρα που οι κάτοικοι του το εγκατέλειψαν.
Νότια του οικισμού υπάρχει η εκκλησία που είναι αφιερωμένη στους Αγίους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο και είναι κτισμένη σε σχήμα βασιλικής που φέρει δίρριχτη ξύλινη στέγη και περιλαμβάνεται στα αρχαία μνημεία του νησιού.
Στη μικρή πλατεία που υπάρχει νότια από την εκκλησία βρίσκεται το μνημείο των δημοκρατικών αντιστασιακών που υπερασπιζόμενοι την δημοκρατία το 1974 σκοτώθηκαν από πραξικοπηματικά στοιχεία.
